Van tiết lưu điều hòa ô tô là một bộ phận nhỏ nằm trong hệ thống điều hòa xe ô tô. Tuy nhiên, khi chúng gặp vấn đề thì toàn bộ hệ thống lạnh sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp.
Tiết lưu là chỉ một quá trình không thuận nghịch, khi mà dòng môi chất làm lạnh đi qua một lỗ bị thu hẹp lại một cách đột xuất. Lúc này, áp suất của môi chất làm lạnh sẽ giảm xuống, mức độ giảm tùy thuộc vào bản chất, trạng thái của môi chất và độ hẹp của đường ống, cùng tốc độ dòng khí.
Do khí chuyển động qua một lỗ hẹp nên trở lực tăng lên, dẫn tới động năng và tốc độ dòng khí cũng gia tăng theo khiến cho áp suất và nhiệt độ giảm.
Khi đó, một phần nhỏ động năng của dòng khí chuyển động qua ống sẽ thực hiện công nhằm chống lại lực ma sát và chuyển hóa thành nhiệt năng. Đây chính là lý do dẫn tới hiện tượng giảm hoặc tăng nhiệt độ phải sửa hệ thống điều hòa xe hơi của bạn.
I. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của van tiết lưu điều hòa xe ô tô
Chúng có cấu tạo kiểu van vuông bởi các chi tiết như: cảm biến nhiệt, lò xo van, vỏ bọc van, kim van, màng ngăn và lỗ tiết lưu.
Khi tải nhiệt thấp, nhiệt độ tại cửa ra giàn lạnh hạ xuống khiến cho nhiệt độ truyền tới màng ngăn cũng giảm. Điều này sẽ khiến gas lạnh co lại, lỗ tiết lưu cũng khép lại và làm giảm mức độ lạnh của hệ thống.
Ngược lại, khi tải nhiệt cao, nhiệt độ tại cửa ra của giàn lạnh tăng lên khiến cho nhiệt độ truyền tới màng ngăn tăng. Vì thế mà gas lạnh giãn ra, khiến lưu lượng tuần hoàn trong hệ thống lạnh tăng. Thông qua van tiết lưu điều hòa, sự chênh lệch nhiệt độ và áp suất này được điều chỉnh giúp quá trình làm lạnh được ổn định, phù hợp với tải nhiệt của xe ô tô.
II. Nhiệm vụ của van tiết lưu trong hệ thống điều hòa
Sau khi môi chất lạnh ở dạng lỏng có áp suất và nhiệt độ cao đi qua giàn nóng, chúng sẽ được phun qua các lỗ nhỏ bên trong van tiết lưu. Quá trình vận hành này sẽ khiến cho môi chất lạnh sau khi đi qua van tiết lưu sẽ hạ xuống nhiệt độ thấp và áp suất thấp.
Đồng thời, tùy thuộc vào nhiệt độ trong xe mà lưu lượng môi chất lạnh được phun vào giàn lạnh sẽ được van tiết lưu tự động điều chỉnh để có mức gió hợp lý nhất.
III. Cách xử lý khi gặp sự cố về máy lạnh trên xe ô tô
1. Vệ sinh sạch sẽ van tiết lưu
Van tiết lưu có tuổi thọ và độ bền rất cao, vậy nên chúng rất ít khi gặp các hư hỏng vặt. Tuy nhiên, để đảm bảo van tiết lưu hoạt động hiệu quả thì công việc vệ sinh cũng rất quan trọng.
Thông thường, cứ khoảng 10.000km xe vận hành thì bạn nên vệ sinh sạch sẽ bộ chế hòa khí để đảm bảo nhiên liệu vào động cơ tốt. Do đó, thời gian làm sạch van tiết lưu cũng nên được thực hiện theo chu kỳ này.
Bạn có thể làm sạch van tiết lưu điều hòa qua các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ
Dụng cụ để có thể làm sạch van tiết lưu bao gồm có: 1 bàn chải đánh răng, 1 khăn lau và một bình xịt làm sạch chuyên dụng.
Bước 2: Xác định vị trí van tiết lưu và tiến hành làm sạch
Thông thường, van tiết lưu sẽ nằm giữa hộp lọc khí và cổ hút xăng. Đầu tiên bạn hãy mở nắp capo của xe ra, xác định vị trí bộ chế hòa khí và lấy van tiết lưu ra. Sau đó, sử dụng dung dịch làm sạch chuyên dụng để xịt vào van tiết lưu, dùng bàn chải đánh răng cọ rửa sạch sẽ cả trong lẫn ngoài van và toàn bộ những bị trí khuất như mặt dưới cổ van hay bướm ga. Sau khi đã vệ sinh sạch sẽ, bạn hãy lấy khăn sạch lau bụi bẩn và dầu mỡ bám dính trên van.
Bước 3: Hoàn tất công việc
Sau khi đã vệ sinh sạch sẽ van tiết lưu, các bạn hãy lắp van tiết lưu điều hòa về vị trí cũ, đóng nắp capo và khởi động đọng cơ để kiểm tra.
2. Kiểm tra lọc gió trong cabin
Bộ phận này có nhiệm vụ lọc bụi bẩn không khí bên trong xe. Nó thường được lắp đặt ở vị trí phía sau hộp chứa đồ trước ghế phụ. Để hệ thống điều hòa xe ô tô hoạt động ổn định, bạn cần vệ sinh bộ phận này theo định kỳ và thay mới chúng sau 2 năm sử dụng.
Một số loại lưới lọc có thể sử dụng tích hợp than hoạt tính giúp hấp thụ hydrocarbon và khử mùi, do đó việc thay lưới lọc cần theo đúng chủng loại của mỗi loại xe để bảo vệ tính năng của máy lạnh.
3. Kiểm tra tản nhiệt của dàn nóng hoặc dàn lạnh
Bụi bẩn bám bộ tản nhiệt của dàn nóng và dàn lạnh sẽ khiến không khí lưu thông kém. Trong trường hợp này các bạn cũng nên vệ sinh, lau sạch bụi bẩn.
Trên đây là toàn bộ những thông tin về van tiết lưu điều hòa xe ô tô. Hy vọng qua bài viết, bạn đọc đã có những thông tin hữu ích dành cho bản thân. Chúc các bạn thành công!
> Các bạn có thể xem thêm lỗi thường xuyên xảy ra ở hệ thống: nguyên nhân xì gas điều hòa